Како прокоба се ниже ден по денот, како кошмар се гнезди во душата темна, мачна неизвесност од времињата што идат. Нешто бавно, бавно стега во душата и дави.
-Еј, тешки ли времиња дојдоа , пусти биле! Опусте чаршијата, раскапаа ќепенците,
во некогаш веселите, ѕунливи занаетчиски работилници се завлече чума: со прашина просипан лежи алатот по тезгињата, со прашина просипано едно мртво, златно време – рѓоса златниот занает...Еј Темо, Темо, еј пусто турско.
Како дождалец седи Темо со скрстени нозе и со скрстени раце на голиот чардак, седи и премислува: сноп од сонце што дрско се вовира низ скршеното прозорско стакло на чардакот, силно се извива врз нечистиот под и штици, и разводнувајќи се оттаму во бледи одблесоци, благо го облева неговото мрачно и неизбричено лице, по кое се браздат страдалнички брчки. Но безчувствен е Темо за сонцето, неприемлив за видот. Какво проклетство му донесе овој тутун!
Тој, Темо Крапчето, некогаш добар столар, виден занаетчија, едно време дури и устабашија на столарскиот еснаф, окапа, сиромашкиот, спласна сосема, го затвори дуќанот и дотера ете до обичен, ситен садач на тутун, кому секој час му буричкаат по градите и му ги пребројуваат глужливите ребра!
Онака малечок, дебеликав, малку веќе побелен во косите, но сеуште пргав, темпераментен, обигран со досетки и умешен во односите со своите муштерии и други еснафлии од Безистен – чаршијата, Темо...беше човек од стара кова, притеснет од неволји, но во себеси длабоко карактерен и морален...
Засади Темо со тутун едно свое малечко угарено нивче, та ќе стане така сам во рано јулско утро, јавајќи на магаре како бег и ќе дојде на нива, ќе застане на крајчето од песочниот пат и се опива: под тенкиот пласт магла чурат длапките од леи засадени со тутун, чури сета земја во богат плод.Се дигаат и се полнат неговите гради со нешто толку благо и мило го чувствува толку блиско ова што трепери под него како плод на неговата мака и чесна работа...Има ли тука место за некој друг?
А ете, дошле луѓе во зелено па го прашаат:
- Како тутунот?
- Сполај му на господа, шуќур – вели Темо. Но не може да се помири како тоа овие луѓе одат и газат по таа негова бавча, како ги бројат страковите како ребрата негови. ..
- Зошто , џанам, штрапкате тука, зошто газите?
Темо не сфаќа, Темо не може да мисли како нив. За Тема тутунот е марифет, Темо го обработил како бавча. И зошто сега така да му го газат.
И со денови така ги гледа, ги гледа како го бројат, го пресметуваат и мерат, па му е тешко, не може да разбере. Нема ли тој чесно да го предаде? Не е ли тој чесен еснаф, не го знае ли тј ред и тоа право, туку, вака...
И мачно му е, мачно. Си го жали старото турско, го жали златоното време на еснафот, си ги брои ѓерданот деновите, и се му е пред очи поцрно и поцрно.
Еј Темо, Темо, ...ти рѓоса златниот занает.
Кочо Рацин
"Гориме од нестрпливост - се вели во Окружното - и одвај чекаме да
По Разловечкото и македонското Кресненско востание, во западна Македонија, во 1881 година, започна Брсјачкото востание. Кое до ден - денеска во историјата ова востание е познато како буна. Кога ја пишував книгата „Брсјачка буна“, д-р Глигор Тодоровски ми даде можност да го обработам како востание. Во овој труд ќе се задржам на изборот на востаничкото раководство, востаничкиот штаб. И одразот во македонските народни песни запишани од македонски и српски историчари, културни дејци и собирачи на народното творештво. И Брсјачкото востание е одраз на востаничките движења кај соседите и во Македонија, како незадоволство од Берлинскиот конгрес, за македонското прашање.
Тука гувееле безброј невести во китна беличка носија, тука пиела вода од чевел и се пееле песната “Девојка од мајка се делеше, черешна се од корен корнеше“. Затоа водате е и волшебна со позитивна магија, со изворите од под возвишените ридови од кај црквата Свети Ѓорѓија од југ и манастирот Свети Александрија од исток. Таа е возвишена и убаво изградена од врвна уметничка мајсторска рака, градена од љубов со љубов за Белица, вистинска опојна убавина. После пладне се вијат ората од кај чешмата и средселото до нов ден и се виорат кај селската палата.
Арсениј Јовков - истакнат македонски револуционер, врвен интелектуалец, публицист, кинематограф е роден на 25 март 1882 во с. Селци, Дебарско, а убиен на 14 септември 1924 година. Поради неговото потекло од револуционерно семејство и неговите младешки активности, тој морал да емигрира во Бугарија. Но и покрај емиграцијата, активноста на Јовков се одвивала за Македонија и за македонското прашање. Тој бил директен учесник во Илинденското востаниe, во балканските војни и во Првата светска војна.
